Zihin Atölyesi Yazılar

Karagöz’ün Mesleği Nedir? Geçmişten Geleceğe Bir Mesleğin Dönüşümü Geleceği Düşünerek Başlayalım: Bir Meslek Nasıl Evrilir? Bazen en basit sorular, en derin düşüncelerin kapısını aralar. “Karagöz’ün mesleği nedir?” sorusu da bunlardan biridir. İlk bakışta cevabı kolay gibi görünse de, bu soru bizi yalnızca tarihî bir meraka değil, aynı zamanda geleceğin kültürel ve toplumsal yapısına dair vizyoner bir yolculuğa çıkarır. Bu yazıda, hem geçmişin izlerini takip edeceğiz hem de geleceğe dair cesur öngörülerde bulunacağız. Hazırsanız, gölgelerden geleceğe uzanan bu düşünsel keşfe birlikte çıkalım. Geçmişte Karagöz: Halkın İçinden Bir Zanaatkâr Karagöz’ün kökenine indiğimizde, onun mesleğinin sıradan bir meslek olmadığını görürüz. Tarihî rivayetlere göre…

En basit hâliyle “kara liste”, bir kişi, kurum, ülke veya varlığın çeşitli nedenlerle güvenilmez, yasaklı, riskli ya da dışlanmış kabul edilerek bir listenin içine alınması anlamına gelir. Bu terim bankacılıktan siyasete, internetteki algoritmalardan kültürel ilişkilere kadar çok farklı alanlarda kullanılır. Gel, “kara liste” kavramına birlikte farklı açılardan bakalım; hem dünyanın nasıl baktığını hem de bizim kültürümüzde ne anlama geldiğini konuşalım. Kara Listede Ne Demek? Farklı Kültürlerin Aynasında Bir Kavram Meraklı Bir Başlangıç: Yasaklıların Sessiz Dünyası Gündelik konuşmada sık sık duyduğumuz bir ifade: “Kara listeye alınmış.” Kulağa dramatik geliyor, değil mi? Peki ama gerçekten ne anlama geliyor? Birini kara listeye almak…

Huş Ağacı Kayın Ağacı Aynı Mı? Felsefi Bir Bakış Bir Filozofun Bakışıyla: Farklar ve Benzerlikler Üzerine Bir filozof olarak doğanın bize sunduğu her şeyin, hem görünüşte hem de derinliklerinde sorgulanmaya değer bir anlam taşıdığını düşünüyorum. Bazen bir ağaç, sadece bir ağaç gibi görünür; ancak daha dikkatli bakıldığında, ona dair sorular birbiri ardına gelir. Huş ağacı ve kayın ağacı, ilk bakışta birbirine benzer gibi gözükebilir, ancak bu benzerlik ne kadar yüzeysel, ne kadar derindir? İki farklı tür olmasına rağmen, insanlık tarihinin her döneminde doğa ile kurduğumuz ilişkiyi, bu ağaçlar üzerinden sorgulamak, insanın varlık ve bilgi üzerine düşünme çabasında ne tür yeni…

Kalp Zikri Ne Demek? Ruhun Ritmini Dinlemek Üzerine Farklı Bakış Açıları Bazı kelimeler vardır ki, ilk duyduğunda zihninde değil kalbinde yankılanır. “Kalp zikri” de onlardan biri. Kimi için derin bir manevi tecrübe, kimi için bir iç huzuru arayışı, kimi içinse yüzyıllardır süregelen bir tasavvuf geleneği… Bu yazıda, bu güçlü kavramın ne anlama geldiğini farklı gözlüklerle ele alacak ve birlikte düşünmenin tadını çıkaracağız. Hazır mısın? Çünkü belki de yazının sonunda, kalbinin ritmini biraz daha iyi duymaya başlayacaksın. — Kalp Zikri Ne Demek? Sadece Sözle Değil, Kalple Anmak “Zikir” kelimesi Arapça kökenlidir ve “anmak, hatırlamak” anlamına gelir. Kalp zikri ise Allah’ı sadece…

“Içimdeki melodi kitap kaç sayfa?” Sorusuna Farklı Pencerelerden Bakmak Yeni kitaplara yaklaşırken konulara farklı açılardan bakmayı seviyorum; rakamların söylediğiyle duyguların fısıldadığı genelde aynı şey değil. “Içimdeki melodi kitap kaç sayfa?” sorusu da basit görünmesine rağmen, baskılar, okuma deneyimi ve hatta hayatımızdaki yerini tartışmaya açan bir kapı. Aşağıda, farklı bakışları bir araya getirip samimi bir sohbet başlatmak istiyorum—yoruma açık, karşılıklı fikir alışverişine davet eden bir dille. Tek bir sayı yok; sayfa sayısı baskıya, yayınevine, puntoya ve cilt türüne göre değişebilir. Sayfa Sayısı Neden Bu Kadar Konuşuluyor? Sayfa sayısı, okur için sadece bir rakam değildir. Okuma planını, temposunu ve hatta kitabın oluşturacağı…

Hudut Askeri Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Giriş: İnsan Davranışlarının Sınırları Bir psikolog olarak, insanın davranışlarını anlamak ve çözümlemek her zaman büyüleyici bir keşif olmuştur. Her bireyin, çevresiyle olan ilişkisi, geçmiş deneyimleri ve toplumla olan etkileşimi, onun iç dünyasının bir yansımasıdır. Ancak bazen bu davranışlar, fiziksel sınırlarla da şekillenir. Hudut askerleri, tam da bu noktada ilgi çekici bir örnek teşkil eder. Hudut askeri olmak, yalnızca bir görev veya meslek değil; psikolojik olarak bir sınır, bir engel ile mücadele etmektir. Bu yazıda, hudut askeri kavramını bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji perspektifinden inceleyeceğiz. Hudut Askeri: Fiziksel ve Psikolojik Bir Sınır Hudut…

Güvenli Okul Projesi Nedir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Samimi Bir Bakış Okula güvenle gitmenin herkes için aynı anlama gelmediğini biliyorum. Kimi için “güvenli okul”, depremde sağlam kalan bina demek; kimi için ise zorbalığa karşı omuz omuza duran bir topluluk. Ben de konulara farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, Güvenli Okul Projesini hem dünya ölçeğinde hem de mahallemizin diliyle konuşmak istiyorum: samimi, pratik ve topluluk odaklı. Bu yazıda Güvenli Okul Projesi’nin ne olduğunu, neden önemli olduğunu, dünyada ve bizde nasıl karşılık bulduğunu, uygulanırken dikkat edilmesi gereken evrensel ve yerel dinamikleri ve toplulukların katılım yollarını bulacaksınız. Güvenli Okul Projesi Nedir? Güvenli Okul…

Hormon Neye Bağlıdır? Tarihsel Bir Bakışla İnsan Bedeninin Sessiz Düzeni Zamanın derinliklerinden gelen bir tarihçi olarak, geçmişi anlamaya çalışırken insan bedeninin de kendi içinde nasıl bir tarih yazdığını görmek şaşırtıcıdır. Uygarlıklar değişmiş, toplumsal yapılar dönüşmüş, insanın doğaya ve kendine bakışı evrilmiştir. Ancak her çağda değişmeden kalan bir şey vardır: insanın bedeniyle kurduğu karmaşık ilişki. Bu ilişkinin en gizemli taraflarından biri de hormonlar olmuştur. Bugün “Hormon neye bağlıdır?” sorusuna sadece biyolojik bir yanıt değil, aynı zamanda tarihsel bir perspektifle yaklaşacağız. — Antik Dönemlerden Modern Bilime: Hormon Kavramının Doğuşu Tarih boyunca insanlar bedenlerindeki değişimleri anlamlandırmak için farklı açıklamalar geliştirdiler. Antik Yunan’da Hipokrat,…

Hoppala Öneriliyor mu? Kültürel ve Antropolojik Bir Perspektiften Değerlendirme Giriş: Kültürlerin Dil ve Davranış Dünyasında “Hoppala” Dil, toplumların düşünme biçimlerini, değerlerini ve sosyal yapılarındaki dinamikleri yansıtan bir aynadır. Bir kelime, sadece bir ses veya harf dizisi değildir; aynı zamanda toplumsal normları, kimlikleri ve kültürel bağları şekillendirir. Bugün, “hoppala” kelimesini incelerken, yalnızca bir dilsel ifade olarak değil, aynı zamanda bir toplumsal davranış biçimi, sembol ve ritüel olarak da anlamını keşfedeceğiz. Antropolojik bir bakış açısıyla, kültürler arası dil ve davranışların analiz edilmesi, toplulukların değerlerini, normlarını ve kimliklerini anlamamız için kritik önem taşır. Hoppala gibi basit bir kelime, yalnızca bir tepki değil, toplumsal…

Cehennemin Katmanları Nelerdir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Derin Bir Yolculuk İnsanoğlu varoluşundan bu yana “öte dünya” fikriyle ilgilenmiş, ölümden sonra ne olacağı sorusu etrafında sayısız mit, din ve felsefi sistem geliştirmiştir. Bu büyük sorulardan biri de cehennem kavramıdır. Cehennem, yalnızca dini metinlerde değil, edebiyat, sanat ve halk anlatılarında da sürekli işlenmiş; korkunun, adaletin ve kefaretin sembolü hâline gelmiştir. Peki ama cehennemin katmanları nelerdir? Bu katmanlar yalnızca dini birer öğreti midir, yoksa toplumların ahlak anlayışlarının da birer yansıması mıdır? Gelin, hem küresel hem de yerel perspektiflerden bu derin sorunun peşine düşelim. — Cehennemin Katmanları: İnsanlığın Korkularının ve Umutlarının Yansıması Cehennem denildiğinde…